Ramowe procesy tulei i tarcz

bush and disk - the general technological processes - tuleje i tarcze - procesy technologicze

Części klasy tuleje i tarcze 5/5 (5)

— 20 marca 2015

Części klasy tuleje i tarcze cechują się tym, że najczęściej obrabiane są powierzchnie walcowe zewnętrzne i wewnętrzne. Wartość ilorazu (długości otworu do jego średnicy):

$\frac{L}{D}>0,5$

oznacza, że mamy do czynienia z tuleją. W przypadku gdy:

$\frac{L}{D} \leqslant 0,5$

oznacza, że to tarcza.

W przypadku części typu tarcza najważniejszy podziała rodzajów tarcz dotyczy ukształtowania piasty tarczy:

tarcza jednostronna,
tarcza z piastą dwustronną,
bez otworu,
z otworem nieprzelotowym.

Technologiczne wymagania względem tulei i tarczy są takie same. Najpoważniejsze wyzwania technologiczne:

współosiowości otworu i powierzchni zewnętrznej – błąd położenia (0,02-0,05).
równoległość powierzchni czół – błąd położenia(0,03-0,05).

Powiązanie i wzajemna zależność powierzchni: wewnętrznych otworu oraz walcowych zewnętrznych określonym błędem współosiowości powoduje, że opracowanie procesu technologicznego jest utrudnione. Technologiczne możliwości dokładnej obróbki otworu są w ramach istniejących technik wytwarzania prostsze w realizacji niż dokładna obróbka walcowych powierzchni zewnętrznych. Szczególnie jest to zauważalne w części typu tarcza, gdzie dodatkowo krótki otwór stanowi utrudnienie w ustaleniu i zamocowaniu przedmiotu.

Obróbka otworów, w tym dokładna, realizowana jest z wykorzystaniem także narzędzi wieloostrzowych (m.in. wiertła, rozwiertaki). Obróbka dokładna zewnętrznych powierzchni walcowych wymaga wielu przejść narzędzia.

Technologiczność konstrukcji tulei i tarczy

Otwór powinno się móc obrobić z jednego zamocowania, także otwór stopniowany.
W produkcji seryjnej w przypadku niewielkich wymiarów gabarytowych tuleje i tarcze powinny być obrabiane z handlowo dostępnych prętów. Powierzchni zewnętrzne należy zaprojektować tak by obróbka była możliwa od strony wrzeciona po uprzednim wysunięciu pręta. Przy właściwej sztywności UOPN (Układ Obrabiarka Przedmiot Narzędzie) takie rozwiązanie technologiczne zapewnia najlepszą dokładność geometryczną obróbki – spełnienie wymagań w ramach zdefiniowanych błędów położenia.
Dla tarcz i tulei o dużych wymiarach gabarytowych należy przewidzieć obróbkę powierzchni czołowych (baza dla ustalenia przedmiotu).

Ramowe procesy technologiczne

Wykorzystując możliwości technologiczne dokładnej obróbki otworu proces technologiczny tulei i tarczy powinien w pierwszych operacjach zapewnić obróbkę otworu na gotowo. W kolejnych operacjach przedmiotu ustalany jest na otworze w celu dalszej obróbki kształtującej i wykańczającej powierzchni zewnętrznych.

Poniżej przedstawione poglądowe ramowe procesy technologiczne części klasy tuleja i tarcza bazują na założeniach:

dominującej produkcji małoseryjnej oraz seryjnej,
bazowania na otworze.

Podstawowy ramowy proces technologiczny części tuleja i tarcza. Przedmiotu ustalony na otworze:

Ramowy proces technologiczny tulei i tarczy.

Proces technologiczny części tuleja i tarcza z uwzględnieniem obróbki cieplnej:

Ramowy proces technologiczny tulei/tarczy z obróbką cieplną.

Proces technologiczny części tuleja i tarcza o dużych wymiarach gabarytowych dla produkcji jednostkowej i małoseryjnej:

Proces technologiczny tulei/tarczy dla produkcji jednostkowej.

Proces technologiczny części tuleja i tarcza o dużych wymiarach gabarytowych dla produkcji seryjnej:

Proces technologiczny tulei/tarczy dla produkcji seryjnej.

We wszystkich wariantach ramowych procesów technologicznych części klasa tuleja i tarcza jako pierwsza operacja wymieniana jest obróbka zgrubna otworów.

Źródła

Feld M., Podstawy projektowania procesów technologicznych typowych części maszyn, WNT 2000
Kapiński S., Skawiński P., Sobieszczański, Sobolewski J.Z., Projektowanie technologii maszyn, OWPW2002
Puff T., Technologia budowy maszyn, PWN 1985

About author

morek

Rocznik 1973. W 1993 skończyłem Technikum Elektryczne Nr 1. W 1998 roku Wydział Mechaniczny Technologiczny i Automatyzacji (obecnie WIP) PW. 1997-2000 konstruktor narzędzi skrawających w F.W.P. VIS S.A. 2004. Doktorat z technologii kół zębatych. Technologie wytwarzania i procesy technologiczne to moja pasja.